Een artikel over renteswaps kon uiteraard niet uitblijven in de rubriek Beleggen & Recht. De uitspraak van de rechtbank Oost-Brabant van 4 maart 2015 is daarvoor een mooie aanleiding. Het lijkt namelijk een schoolvoorbeeld van de manier waarop dit soort contracten in de praktijk werden verkocht aan de klanten. En dat loopt niet altijd goed af.
 

Wat was het geval?

Een klant van de Rabobank stelde onvoldoende te zijn voorgelicht over de aan de klant verkochte derivaten: een renteswap en een rentecollar. De Rabobank kon vervolgens onvoldoende duidelijk maken hoe zij de klant had voorgelicht.
 

Oordeel

De Bank kreeg er in het vonnis behoorlijk van langs en omdat de overwegingen van de rechtbank klip en klaar zijn, geef ik hierna in grote lijnen een aantal van die overwegingen weer:

• De Rabobank had de plicht om de klant in duidelijke en niet mis te verstane bewoordingen te informeren over de derivaten en de daaraan verbonden risico’s. De Rabobank moest er zelfs rekening mee houden dat de klant de stukken niet zorgvuldig zou doorlezen of niet goed zou nadenken over de gevolgen en daar geen onderzoek naar zou doen!
• Door ondertekening van de overeenkomsten had de klant volgens de Rabobank bevestigd dat hij uitdrukkelijk was gewezen op de risico’s en de gevolgen van transacties. Maar volgens de rechtbank blijkt uit dergelijke standaard bepalingen niet, dat de klant daadwerkelijk op de hoogte is van specifieke risico’s, die niet uitdrukkelijk in die bepalingen zijn vermeld.
• Het opnemen van de standaardbepaling, dat de klant de documentatie en de transactie volledig moet begrijpen, alvorens een transactie te sluiten, kon de Rabobank ook niet baten. De rechtbank: “Het gaat ook niet aan, dat de Rabobank [eiser 1 c.s.] in de mond legt: `U verwacht een stijging van zowel de geld (euribor) als kapitaalmarktrente’ zoals de Rabobank in haar brief van 12 juni 2008 doet, om zich in de procedure dan op het standpunt te stellen dat zij zelf geen zinnige voorspelling daarover kan doen.”
• Daarnaast kon de rechtbank niet vaststellen welke brochures de Rabobank verstrekt had.

Slot

De materie is zoals bekend uiterst actueel. Het vonnis is vrij recent, dus het zal mij benieuwen of hoger beroep wordt ingesteld. Gezien de diverse berichten in het nieuws van de afgelopen tijd zal dit onderwerp voorlopig wel in beweging blijven. De zorgplicht blijft een scherp wapen!