Goud heeft gedurende 6 maanden gehandeld tussen $1570 en $1630/ounce. Sinds half augustus is de prijs echter binnen een maand gestegen naar meer dan $1750/ounce. Een dergelijke stijging van bijna 10% in 1 maand roept de vraag op of er sprake is van een bubble in de goudprijs, zoals we die eerder gezien hebben in 1985, of bijvoorbeeld in de technologiesector aan het begin van deze eeuw.
In dat kader lijkt het me goed om de achtergrond van deze prijsstijging iets verder toe te lichten. Goud heeft verschillende karaktereigenschappen. Het wordt nog het meest gebruikt als luxegoed in de vorm van sieraden en juwelen. Daarnaast gebruiken centrale banken goud als reserve en wordt het ook in de technologie toegepast vanwege de goede eigenschappen als geleider. Vanuit een beleggersperspectief wordt goud gebruikt om een portefeuille verder te spreiden dan aandelen en obligaties en daarnaast gezien als een veilige belegging, zoals ook staatsobligaties van de VS, Duitsland of Nederland. Met het oog op devaluatie van een valuta wordt goud ook vaak als waardevaste belegging gezien.
Nu hebben zich gedurende de afgelopen anderhalve maand verschillende ontwikkelingen voorgedaan, die bij hebben gedragen aan de stijging van de goudprijs. Vanaf half augustus schatte de markt in dat de FED in de VS een nieuwe ronde van monetaire versoepeling zou toepassen (QE3). Ondertussen is per begin september in Europa een nieuwe vorm van steun aangekondigd, de Outright Monetary Transaction (OMT), is QE3 werkelijkheid geworden met additionele steunaankopen van $40 miljard per maand en heeft ook nog de Bank of Japan aangegeven voor $130 miljard extra steunaankopen te zullen doen. Op de korte termijn betekent dit misschien niet direct een verhoging van de inflatie, maar op termijn is de kans op hogere inflatie groter geworden en de positie van de respectievelijke valuta verzwakt. Voor de Euro weegt op dit moment het effect dat deze blijft bestaan zwaarder dan het inflatie- of devaluatierisico.
Specifiek voor goud speelt valuta ook een rol, aangezien dit normaal gesproken geprijsd wordt in US dollar. De Indiase Roepie is erg zwak op dit moment, wat betekent dat de vraag naar juwelen uit een van de grootste markten afgenomen is; goud is voor hen nu immers erg duur. Dit wordt echter gecompenseerd door centrale banken die goud bijkopen en door de investeringsvraag. Exchange Traded Commodities (ETC’s) hebben een belangrijke rol in vervuld in het toegankelijk maken van beleggen in grondstoffen. Grondstoffen, waaronder goud, zijn nu toegankelijk voor iedereen met een beleggingsrekening en worden exact hetzelfde verhandeld als een regulier aandeel tijdens Europese markturen.
Goud ETC’s, die fysiek goud aanhouden voor elke uitstaande ETC, hebben op dit moment een recordhoeveelheid goud in de kluizen, en deze vraag blijft toenemen. Om een idee te geven, hebben we bij ETF Securities gedurende de eerste 9 maanden van dit jaar een netto instroom in Europese fysieke goud ETC’s gezien van meer dan €1,3 miljard.
Naast de stabiele vraag vanuit de technologie, toegenomen vraag vanuit de wereldwijde centrale banken en beleggers is er een afname in de vraag naar juwelen, met name uit India en China. Jaarlijks is er vraag naar ~4400 ton goud en wordt er ~2800 ton nieuw goud gedolven. Kort samengevat is er dus een structureel tekort aan nieuw goud, waarbij het verschil op dit moment goedgemaakt wordt door het recyclen van o.a. juwelen. Deze verhouding geeft een bepaalde steun aan de goudprijs.
Ten slotte heb ik bovenstaande grafiek bijgevoegd, waarbij de prijs van goud gedurende de afgelopen 10 jaar afgezet is tegen de hierboven genoemde bubblepatronen. Hieruit blijkt dat goud eerder een gestage groei laat zien dan dat het de karaktereigenschappen van een bubble vertoont.
